Piše: Milica Stojanović
U petak, 14. decembra, su u Nišu u jednom noćnom klubu, na humanitarnoj žurci memorijalnog
karaktera, upali uposlenici PU Niš, od kojih je, po rečima prisutnih “većina imala fantomke na glavama”.
Na koncertu koji je organizovan kako bi se prikupio novac za humanitaran cilj, gde se istovremeno odavala počast prerano preminulom muzičaru i humanitarcu Vladi Popu, prisutni su se sa suzama u očima sećali svog prerano preminulog druga Vlade Popa.
Jutro nakon koncerta pojavili su se navodi da su pripadnici PU Niš i Žandarmerije upali na koncert, maltretirali ljude koji su prisustvovali humanitarnom koncertu, a da su nekoliko prisutnih i pretukli.
Ni 15 dana nakon ovog događaja uznemirenoj javnosti i dalje nisu poznati rezultati unutrašnje
istrage, niti informacije o tome dokle je policija stigla sa otkrivanjem i procesuiranjem
odgovornih.
Šta kaže Zakon o policiji?
Izdvojili smo članove i delove članova koji se na ovaj slučaj mogu odnositi:
Član 5 – Sprečavanje diskriminacije
Zaposleni u Ministarstvu i Policiji dužni su da jednako postupaju prema svima bez obzira na njihovu rasnu, polnu ili nacionalnu pripadnost, njihove različitosti koje proističu iz društvenog porekla, rođenja, veroispovesti, političkog ili drugog uverenja ili opredeljenja, roda i rodnog identiteta, imovnog stanja, kulture, jezika, starosti i psihičkog ili fizičkog invaliditeta.
Član 27 – Policija u zajednici
Policija razvija saradnju i partnerstvo sa građanima i drugim subjektima zajednice u cilju obavljanja policijskih poslova i rešavanja lokalnih bezbednosnih prioriteta i koordinira zajedničke interese i potrebu stvaranja povoljnog bezbednosnog ambijenta u zajednici, odnosno izgradnje bezbednog demokratskog društva.
Policija razvija profesionalne kapacitete, kompetencije i etiku policijskih službenika za društveno odgovorno delovanje policijske službe, uz puno poštovanje ljudskih i manjinskih prava i sloboda i zaštitu svih ranjivih grupa.
Član 31 – Cilj obavljanja policijskih poslova
Policija obavlja policijske poslove sa ciljem i na način da svakome obezbedi jednaku zaštitu bezbednosti, prava i sloboda, primenjujući zakon i ustavno načelo vladavine prava.
Član 32 – Načela obavljanja policijskih poslova
Obavljanje policijskih poslova zasniva se na načelima profesionalizma, depolitizacije, saradnje, ekonomičnosti i efikasnosti, zakonitosti u radu i srazmernosti u primeni policijskih ovlašćenja, kao i drugih načela kojima je uređeno delovanje organa državne uprave, delovanje državnih službenika i postupanje u upravnim stvarima.
U obavljanju policijskih poslova dozvoljeno je primenjivati samo mere i sredstva prinude koja su
utvrđena zakonom i kojima se rezultat postiže bez ili sa što manje štetnih posledica po lice prema
kome se mere preduzimaju.
Član 33 – Standardi policijskog postupanja
Pri obavljanju policijskih poslova, Policija se pridržava utvrđenih i dostignutih standarda policijskog postupanja, uzimajući u obzir međunarodno opšte prihvaćene standarde postupanja koji se odnose na:
1) dužnost služenja građanima i zajednici;
2) odgovaranje na potrebe i očekivanja građana;
3) poštovanje zakonitosti i suzbijanje nezakonitosti;
4) ostvarivanje ljudskih i manjinskih prava i sloboda;
5) nediskriminaciju pri izvršavanju policijskih zadataka;
6) srazmernost u upotrebi sredstava prinude;
7) zabranu mučenja i primene nečovečnih i ponižavajućih postupaka;
8) pružanje pomoći nastradalim licima;
9) pridržavanje profesionalnog ponašanja i integriteta;
10) obavezu zaštite tajnih podataka;
11) obavezu odbijanja nezakonitih naređenja i prijavljivanja korupcije.
Član 39 – Uniforme i oznake policijskih službenika
Delove, izgled i nošenje uniforme, oznake na uniformi i drugu opremu za policijske službenike
propisuje Vlada.
Član 45 – Kodeks policijske etike
Policijski službenik dužan je da obavlja policijske poslove u skladu sa zakonom, drugim propisima i pravilima struke i uz poštovanje odredbi Kodeksa policijske etike.
Kodeks policijske etike predstavlja skup pravila o etičkom postupanju policijskih službenika.
Kodeks policijske etike propisuje Vlada u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog
zakona.
Član 46 – Ponašanje i međuljudski odnosi
Policijski službenik i drugi zaposleni dužni su na radu i van rada da se ponašaju tako da ne štete
ugledu Ministarstva i drugih zaposlenih u Ministarstvu.
Bliži način ponašanja, kao i lični izgled policijskih službenika i drugih zaposlenih u Ministarstvu
propisuje ministar.
Član 65 – Uslovi za primenu policijskih ovlašćenja
Pre primene policijskog ovlašćenja policijski službenik dužan je da se uveri da su ispunjeni svi
zakonski uslovi za primenu ovlašćenja i odgovoran je za tu procenu.
Policijski službenik primenjuje policijska ovlašćenja po sopstvenoj inicijativi, po naređenju
nadređenog službenika, po nalogu javnog tužioca ili drugog nadležnog organa izdatom u skladu
sa drugim posebnim zakonom.
Kad je nadređeni službenik prisutan, policijska ovlašćenja primenjuju se po njegovom naređenju,
izuzev ako nema vremena da se čeka na to naređenje i mora se bez odlaganja postupiti po
sopstvenoj inicijativi.
Prilikom primene policijskih ovlašćenja policijski službenik postupa u skladu sa zakonom i drugim propisom i poštuje standarde postavljene Evropskom konvencijom za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, Osnovnim principima UN o upotrebi sile i vatrenog oružja od strane službenih lica koja sprovode zakon, Evropskim kodeksom policijske etike i drugim međunarodnim aktima koji se odnose na Policiju.
Na način utvrđen zakonom, ako je to u datoj situaciji moguće i ne bi ugrozilo izvršenje policijskog zadatka, lice prema kome se primenjuje policijsko ovlašćenje ima pravo da bude upoznato sa razlozima za to, da ukaže na okolnosti koje smatra bitnim s tim u vezi, da bude upoznato sa identitetom policijskog službenika, koji se predstavlja i legitimiše, i da traži prisustvo lica koje uživa njegovo poverenje.
Član 66 – Predstavljanje pre primene policijskih ovlašćenja
Policijski službenik se, pre početka primene policijskog ovlašćenja, predstavlja pokazivanjem službene značke i službene legitimacije, a policijski službenik u uniformi samo na zahtev lica prema kome primenjuje ovlašćenje.
Član 67 – Nepristrasnost, nediskriminacija, humanost, poštovanje ljudskih prava i
omogućavanje medicinske pomoći
Policijski službenik u primeni policijskih ovlašćenja postupa nepristrasno, pružajući svakome
jednaku zakonsku zaštitu i postupajući bez diskriminacije lica po bilo kojem osnovu.
U primeni policijskih ovlašćenja policijski službenik postupa humano i poštuje dostojanstvo,
ugled i čast svakog lica i druga ljudska i manjinska prava i slobode građana dajući prednost
pravima ugroženog u odnosu na ista prava lica koje ta prava ugrožava i vodeći računa o pravima
trećih lica.
Policijski službenik će prilikom primene policijskih ovlašćenja, na zahtev lica prema kome se
ovlašćenje primenjuje, omogućiti pružanje medicinske pomoći od strane zdravstvene ustanove.
Troškove pružanja medicinske pomoći iz stava 3. ovog člana, snosi Ministarstvo.
Član 68 – Princip srazmernosti
Primena policijskog ovlašćenja mora biti srazmerna potrebi zbog koje se preduzima.
Primena policijskog ovlašćenja ne sme izazvati veće štetne posledice od onih koje bi nastupile da
policijsko ovlašćenje nije primenjeno.
Između više policijskih ovlašćenja primeniće se ono kojim se zadatak može izvršiti sa najmanje
štetnih posledica i za najkraće vreme.
Prilikom primene sredstava prinude nastojaće se da njihova upotreba bude postupna, odnosno od
najlakšeg prema težem sredstvu prinude i, u svakom slučaju, uz minimum neophodne sile.
O tome šta o čitavom događaju misle oni koji su mu prisustvovali, pročitajte ovde.
